Door: Marre Pieper
Het leven kan soms eenzaam zijn, eenzaam en leeg. Vooral in de afgelopen twee jaar hebben mensen veel eenzaamheid meegemaakt tijdens de lockdowns. Ondanks dat ik een introvert ben, ben ik heel snel eenzaam. Ik hou ervan om 40 uur in de week te werken en onder mensen te zijn. En als ik vrij ben dan vind ik het fijnst om met mijn vriend, vrienden of familie te zijn. Mensen waarvan het geen energie kost om sociaal mee te zijn. Als ik een dag beleef waar ik de hele dag niemand spreek of zie voel ik mij al eenzaam. Mensen reageren allemaal anders op eenzaamheid en er zijn natuurlijk ook heel veel verschillende soorten eenzaamheid. Er bestaan gelukkig veel films met met het onderwerp eenzaamheid en daar kon ik voor mijzelf veel lessen uit halen over hoe ik het beste met eenzaamheid het kan omgaan.
Tekening door: Marre Pieper
Een van de bekendste films over eenzaamheid is denk ik wel Cast Away (2000). Chuck (Tom Hanks) komt vast te zitten op een eiland na een vliegongeluk waar hij de enige overlevende is. Hij heeft meer dan 4 jaar op het eiland vast gezeten als enige mens. Chuck heeft behoefte aan gezelschap en creëert daarom een fictieve persoon van een volleybal. Hij noemt deze volleybal Wilson en behandelt hem als een echt mens. Aan bijna het einde van zijn reis raakt Chuck Wilson kwijt en hij rouwt om deze volleybal alsof hij een hele goede vriend is kwijtgeraakt. In Cast Away is Chuck helemaal alleen op het eiland. Zijn eenzaamheid bestaat uit isolatie. Daarom maakt hij ook een volleybal tot zijn best vriend hij heeft behoefte aan gezelschap. Een ander voorbeeld waar een personage ook eenzaam is door isolatie is The Martian (2015). Mark Watney (Matt Damon) gaat samen met zijn spacecrew naar Mars toe voor een reguliere missie. Helaas gaat het allemaal fout door een enorme zandstorm en denken Marks mede astronauten dat hij dood is. Verrassing! Mark is helemaal niet dood en blijft dus alleen achter op Mars. Hij moet zien te overleven op een planeet waar niks eetbaar is en waar hij de lucht niet in kan ademenen. Mark is achttien maanden moeder ziel alleen op Mars. Om te zorgen dat hij niet gek wordt door eenzaamheid filmt hij alles wat hij doet. Hierdoor heeft hij toch het gevoel dat hij met mensen aan het communiceren is en dus niet alleen is. Net als Chuck, zorgt hij ervoor dat er iets is waar hij tegen kan praten om te zorgen dat hij niet langzaam gek wordt.
Bron: A24
Mark en Chuck zijn beide nog redelijke geestelijk gezond na hun periode van isolatie, maar dat is natuurlijk niet altijd zo. Je hebt twee andere films namelijk Moon (2009) en The Lighthouse (2019) waar het de personages wat slechter afgaan. In Moon werkt Sam Bell (Sam Rockwell) voor een bedrijf dat stoffen van de maan oogst. Het proces is helemaal geautomatiseerd en daardoor is er maar één mens voor nodig. Ondanks dat Sam wel een robot heeft genaamd GERTY is hij toch heel erg alleen. Hij heeft voor-opgenomen video’s van zijn vrouw en dat is het eigenlijk. Er vinden een paar vreemde gebeurtenissen plaats en Sam weet niet zo goed wat er aan de hand is. Omdat hij niemand heeft om mee te praten heeft Sam het gevoel dat hij langzaam gek wordt. Hij vertrouwt zichzelf niet meer. Er is helaas niemand anders om te vertrouwen en hierdoor blijft hij niet helemaal geestelijk stabiel. Dan heb je ook nog de film The Lighthouse (2019). In deze film zijn Thomas en Ephraim twee vuurtorenwachters helemaal alleen op een heel klein eiland. Ephraim is er maar voor een maand, terwijl Thomas al langer een vuurtorenwachter is. Tijdens zijn verblijf wordt Ephraim slecht behandelt door Thomas en vormen ze een vijandelijke relatie. Na een maand is er een grote storm en kan Ephraim niet opgehaald worden. Ze komen erachter dat er bijna geen eten is en dat ze moeten overleven op alcohol. Tijdens deze periode worden beide mannen langzaam gek en weet jij als kijker ook niet meer wat echt is en wat niet. De film eindigt slecht voor beide mannen en laat goed zien wat voor enorm effect isolatie en eenzaamheid kan hebben.
Bron: American Zoetrope
Naast eenzaamheid door isolatie heb je ook een andere vorm van eenzaamheid. Het gevoel van eenzaamheid wanneer je omringd bent door mensen maar jij je toch heel alleen voelt. Ook al wordt deze vorm van eenzaamheid niet veel in films vertoond er zijn toch wel een paar die daar overgaan. Denk aan de film Her (2013) en Lost in Translation (2003). Her gaat over Theodore (Joaquin Phoenix) die zich heel erg eenzaam voelt omdat hij geen partner heeft in het leven. Hij heeft wel vrienden en een baan, maar toch mist hij het idee van thuiskomen en er iemand is. Door zijn eenzaamheid wordt hij verliefd op een AI op zijn mobiel. De AI heeft een vrouwelijke stem en omdat de stem haar zelf ontwikkelt voelt ze als een echt persoon. Doordat hij elke dag heel veel met de AI, (genaamd Samantha) praat begint hij gevoelens te ontwikkelen. Dit is natuurlijk niet vreemd, als je dag in dag uit met iemand praat is het praktisch onmogelijk om geen gevoelens te laten ontstaan. Net als dat Chuck rouwt omdat Wilson is “dood” is gegaan terwijl het een volleybal is. Een ander film die heel goed het gevoel van eenzaamheid laat zien is Lost in Translation (2003). Ondanks dat Bob (Bill Murray) in Japan is, een enorm volle stad, voelt hij zich toch alleen en voelt hij een enorme disconnectie met iedereen om zich heen. Gelukkig vindt hij een metgezel, Charlotte, die ondanks dat ze met haar man op reis is, zich ook erg eenzaam voelt. De twee vormen samen een connectie door hun gedeelde eenzaamheid. Het is erg fijn om iemand te vinden waarmee je dezelfde gevoelens deelt, en dit is natuurlijk de beste oplossing voor eenzaamheid.
Wat we uit films kunnen leren is dat er veel verschillende vormen van eenzaamheid zijn maar dat iedereen toch gewoon simpelweg op zoek is naar menselijk contact. Zelf heb ik ook veel films gekeken in mijn eenzaamheid. Ik deed dit zodat er wel tenminste geluid was op de achtergrond. Wat ik uit deze verschillende films heb geleerd over eenzaamheid, is dat je nooit helemaal alleen bent. Er is altijd iemand die hetzelfde meemaakt en ook al voelt het alsof je eenzaamheid eeuwig duurt, je komt eruit.