Door: Marre Pieper
Veel mensen hebben het niet eens door, maar er is bijna altijd achtergrondmuziek in een film. Bijna nooit is er een stilte, en meestal als het er is, is het bewust. Wat veel mensen dan niet meteen doorhebben is dat muziek een enorm grote rol speelt in het succes van een goede film. De muziek maakt of breekt een film, en dit meen ik.
Tekening door Marre Pieper
*SPOILER ALERT*
Maar voordat we daar iets verder op ingaan heb ik eerst nog een klein technisch verhaaltje.
In de filmwereld heb je twee termen voor de muziek in films, de score en de soundtrack. De score wordt gebruikt om de muziek te benoemen die een componist speciaal heeft gemaakt voor de film. De soundtrack is de verzameling van de nummers die in een film worden gebruikt. In Guardians of the Galaxy heeft Peter Quill of ‘Starlord’ een mixtape met nummers erop zoals ‘Ain’t No Mountain High Enough’ van Marvin Gaye. Dit nummer wordt ook afgespeeld in de film en is dus deel van de soundtrack. Score wordt in de algemene mond niet zoveel gebruikt, soundtrack wordt meestal voor beide gebruikt. Hierdoor kan het zijn dat ik soms ook het wordt soundtrack gebruikt voor wat eigenlijk de score is. Ik probeer het niet te doen maar iedereen maakt fouten, zoals een film maken van een hit musical met hele rare CGI, hey Tom Hooper.
Een goed voorbeeld om te laten zien dat muziek belangrijk is in een film is het feit dat bijna alle films die genomineerd zijn geweest voor de Oscar voor beste film, ook genomineerd waren voor beste muziek, zoals One Flew Over the Cuckoo’s Nest (1975), Schindler’s List (1993), Dances with Wolves (1990) en nog veel meer fantastische films. Kun jij je ook maar een van de films voorstellen zonder de iconisch muziek? Goede muziek tilt een film van een goede film naar een fantastisch film. Neem bijvoorbeeld Pacific Rim (2013), een film van Guillermo del Toro die gaat over mensen die de wereld beschermen van enorme aliens door in robotpakken te vechten. Als je het zo leest is het niet het beste plot. Maar dan kijk je de film en dan is er de meest epische soundtrack ooit en dat zorgde ervoor dat het een van mijn favoriete films werd. Je krijgt meteen zin om langzaam een gevecht in te lopen als een echte badass.
Muziek versterkt alle gevoelens die de regisseur wil dat je voelt. Stel, de hoofdpersoon heeft net slecht nieuws te horen gekregen via de post en staat in de keuken met de envelop nog in haar hand. Ze zakt langzaam in elkaar en de regisseur, die wil dat jij haar pijn voelt, zet er een langzaam emotioneel muziekje onder. Zonder dat de hoofdpersoon iets hoeft te zeggen, voel je toch haar pijn en wanhoop via de muziek. De IJslandse band Kaleo bracht in 2012 de hit uit ‘Way down we go’, een heftig emotioneel nummer. Nadat dit nummer uitkwam heb ik denk ik wel in 4 verschillende series het nummer gehoord als achtergrond nummer tijdens een intens dramatisch moment. Bijvoorbeeld in Suits (2011 TV serie) waarin een van de hoofdpersonen wegloopt van zijn bruiloft om zichzelf aan te geven bij de politie om de gevangenis in te gaan, en in ‘Lucifer’ (2016 TV serie) wanneer Lucifer denkt zijn dode broer te zien maar het blijkt iemand anders te zijn. Deze momenten worden veel emotioneler door het nummer wat er onder wordt gezet.
Omdat muziek zo’n belangrijke rol speelt in films is een goede relatie tussen de componist en regisseur essentieel. Goede voorbeelden hiervan zijn Christopher Nolan en Hans Zimmer en Steve Spielberg en John Williams. De regisseurs weten dat de componist ze snapt en precies begrijpt wat ze willen dus dan gaan ze natuurlijk weer terug naar dezelfde componist. Sinds Batman Begins (2005) hebben Christopher Nolan en Hans Zimmer een samenwerking en heeft Nolan geen enkele film meer zonder hem gemaakt. Hans Zimmer gebruikte in een interview ook zijn relatie met Christopher Nolan als voorbeeld van zijn perfecte relatie met filmregisseurs: "I like it being collaborative. It goes the other way around as well. There comes a certain point in every single movie that Chris [Nolan] and I have done together where we somehow reverse the conversation, where he's talking more about the music and I'm talking more about the story. We've taken on each other's roles in a funny way. We're questioning each other constantly.”
Bron: Indiewire
Bij de nieuwste film van Christopher Nolan ‘Tenent’ (2020) wordt de muziek gecomponeerd door Ludwig Goransson. Als je het zo leest lijkt dat niet heel bijzonder, maar iedereen was gechoqueerd dat Hans Zimmer niet de muziek ging maken. Er zijn meerdere nieuws artikelen over geschreven. Dit laat zien dat de relatie wel heel bijzonder is tussen de twee. Chrisopher Nolan’s films waren al goed maar werden door Hans Zimmer’s muziek naar een nieuw level getrokken. Een andere relatie is, zoals ik al eerder zei: Steven Spielberg en John Williams. Steven Spielberg heeft 60 films geregisseerd en bij drie daarvan heeft John Williams niét de muziek gemaakt. The Colour Purple (1985), Bridge of Spies (2015) en Ready Player One (2018) zijn deze drie films. De relatie is voor beide gewoon iets wat als natuurlijks voelt en ze halen er beide ook veel uit. Steven Spielberg kreeg iconische muziek zoals in ‘Jaws’ en John Williams kreeg de connecties om verder te groeien in zijn carrière. Dat Steven John Williams helemaal vereert blijkt wel uit de volgende quote van de beroemde filmregisseur: “Without John Williams, bikes don't really fly, nor do brooms in Quidditch matches, nor do men in red capes. There is no Force, dinosaurs do not walk the Earth, we do not wonder, we do not weep, we do not believe.”
Er zit een hele geschiedenis achter de relatie van een regisseur en een componist. Vroeger, in de begintijd van films was het nog niet mogelijk om te praten, in plaats daarvan was er alleen muziek. Kijk maar naar bijvoorbeeld Modern Times (1936) waar de muziek ook zelf door Charlie Chaplin is gecomponeerd. Omdat er geen gepraat was, was de muziek de manier om de emoties over te brengen op het publiek. Om precies te laten weten of het zielig was of juist grappig. Modern Times zou een heel andere film zijn als je er andere muziek onder zou zetten. Hierdoor wilde je als regisseur natuurlijk wel een componist waarop je kon vertrouwen dat hij de perfecte muziek zou maken. Toen bouwden ze ook nog bioscopen waar een aparte box werd gebouwd waar het orkest zat, zodat je live de muziek kon horen. In oude bioscopen is dat nog steeds terug te vinden zoals bij Pathe Tuschinskii in Amsterdam. Het is ook niet iets moderns dat een componist en regisseur een dichte samenwerking hebben. Als meester van de spanning had Alfred Hitchcock natuurlijk iemand nodig die de spanning kon verhogen door het gebruik van de juiste muziek. Bernard Herrmann was de perfecte persoon hiervoor. Uiteindelijk heeft hij voor zeven Hitchcock films de muziek gecreëerd, onder andere Pyscho en North by Northwest.
Bron: Disney
Een van de beste momenten voor mij die laat zien wat een impact de muziek heeft zit in Star Wars: the Last Jedi (2017). Er is een gevecht en het lijkt erop dat de Resistance gaat verliezen. De muziek is hard en dramatisch en je voelt de wanhoop. Maar dan is er nog een laatste troef. Vice Admiral Holdo gebruikt haar schip (die helemaal geëvacueerd is) om dwars door de Supremacy, het hoofdschip van de Republic, te vliegen in lightspeed. De muziek wordt steeds intenser maar op het moment dat de Supremacy door midden wordt gescheurd stopt de muziek en is het doodstil. Ik hield mijn adem in tijdens deze scène, zo indrukwekkend was die plotselinge stilte. Ik raad iedereen aan deze scene te kijken die nog niet snapt hoe belangrijk muziek is.
De conclusie van dit artikel is dus dat films niet zonder muziek kunnen en dat een regisseur een goede band nodig heeft met de componist. Als zij niet duidelijk op één lijn zitten dan krijg je films waar de muziek niet bij past. Nu is het niet voor iedereen even belangrijk maar naar mijn idee is de muziek heel belangrijk. Het geeft verdrietige moment nog meer verdriet, mooie momenten worden prachtig en goede muziek brengt alles net even een level hoger. Geloof je mij niet? Ga maar eens epische momenten uit een film kijken zonder achtergrondmuziek en ik beloof je dat het er ongemakkelijk uit gaat zien.
Comments