Door: Marre Pieper
Voor een goede film zijn er meerdere aspecten essentieel om er een succes van te maken. Een belangrijk script, goede acteurs, meeslepende muziek en natuurlijk veel mooie sets. Maar wat als opeens één van die aspecten wegvalt? De andere aspecten moeten harder werken om ervoor te zorgen dat het zwakke gat wordt gedicht. Denk aan wanneer je jouw zicht verliest jouw gehoor sterker wordt om te compenseren. Er zijn dus films die zich maar op één locatie plaatsvinden, om meerdere redenen (spanning of budget bijvoorbeeld). Maar omdat deze films het niet hebben van meerdere pracht locaties moet het plot zeer sterk zijn en over het acteerwerk nog maar te zwijgen. Er is niks voor de acteurs om achter te verstoppen dus elke fout is te zien. Ik ben zelf erg fan van films die zich op één plek afspelen. Ik kan dat risico echt waarderen die de filmmakers maken als ze hiervoor kiezen. Het kan namelijk enorm misgaan!
Tekening door Marre Pieper
Er zijn natuurlijk verschillende voorbeelden te vinden van dit soort films. Je hebt films zoals Buried (2010) en Oxygen (2021) waarin de hoofdpersoon zit opgesloten in een kleine ruimte. Maar ook films waar een groot deel zich in een kleine ruimte afspeelt, maar er ook andere ruimtes zijn. Ondanks dat dit natuurlijk technisch gezien niet films zijn die zich in één ruimte afspelen zijn het wel goede films waar je de claustrofobie voelt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de film Devil (2010). De film gaat over een groep mensen die samen met de duivel vast zitten in een lift. één voor één worden ze vermoord, terwijl een beveiligingsagent ze probeert te redden. Het gevoel dat je vast zit in een lift is al natuurlijk doodeng (Deze film en De Lift (1983) zijn de reden dat ik een angst heb voor liften), maar doordat je ook de poging ziet van de beveiligingsagent die ze probeert te redden is het stresslevel nog veel hoger. Een andere film die wat minder claustrofobisch is maar wel ook erg stressvol, is de film Phone Booth (2002). In deze film neemt Stuart Shepard een telefoon op die rinkelt in een openbare telefooncel. De man aan de andere kant van de lijn kent Stuart’s naam en dreigt hem zijn vrouw te vertellen over zijn affaire als hij de telefoon ophangt. De film begint rustig, maar wordt steeds stressvoller. De man aan de telefoon laat Stuart zijn vrouw bellen om te biechten dat hij vreemdgaat en als hij dat niet doet dan wordt hij doodgeschoten door een sniper. Er komen steeds meer obstakels die Stuart proberen weg te halen van de telefoon terwijl het steeds belangrijker voor hem wordt om aan de lijn te blijven. Je denkt het niet van tevoren maar een film die zich 80 minuten lang afspeelt in een phone booth en de ruimte daaromheen kan heel spannend zijn.
Bron: United Arists
Een van de beste en eerste films die een goed voorbeeld is van claustrofobie is Rear Window (1954) van Alfred Hitchcock. Het is natuurlijk niet verbazingwekkend dat de master of suspense een van de spannendste films kan maken ooit die zich eigenlijk alleen maar afspeelt in het appartement van de hoofdpersoon. Jeff zit vast thuis door een gebroken been en om de tijd sneller te laten gaan bespiedt hij zijn buren. Hij ziet een moord gepleegd worden en probeert de politie te overtuigen dat het echt is gebeurd, maar ze geloven hem niet. De hele film lang zit je op het puntje van je stoel en voel je de hulpeloosheid van Jeff. Het is zo goed in beeld gebracht hoe je alles ziet vanuit Jeff’s perspectief dat je op een gegeven moment ook aan jezelf gaat twijfelen. Een totaal andere klassieke film die zich ook afspeelt in één ruimte is 12 Angry Men (1957). Dit is een heel andere kijk dan Hitchcock, maar éven spannend. In deze film is er een moordzaak en bestaat de jury uit twaalf mannen. De hele film lang zie je het kamertje waar de jury aan het overleggen is over de zaak. Voordat ik de film zag was ik heel bang dat het het een heel saaie film zou zijn, maar ja hij staat op plek vijf in de IMDb top 250 beste films, dus ik moest het wel zien. De hele film lang was ik zo geconcentreerd aan het kijken. De dialogen zijn zo sterk en het acteerwerk is echt fantastisch. Door deze film besefte ik me dat zonder een goed script, ook al is de cinematography nog zo goed en de acteurs zo beroemd, zal een film het gewoon niet redden. Ondanks dat de film bestaat uit twaalf mannen die aan het discussiëren zijn, is het nog steeds een van de beste films die ik ooit heb gezien. Het heeft mij een fan gemaakt van dit soort minimalistische films.
Bron: Netflix
Dan heb ik nog twee recente voorbeelden van films die de één locatie regel wel heel serieus nemen. Beide heb ik al eerder genoemd maar ik zal ze nog even toelichten. De eerste is Buried uit 2010. Ryan Reynolds speelt Paul die opeens wakker wordt en beseft dat hij levend is begraven. Hij zit in een houten kist en hij heeft alleen maar een aansteker bij zich, een pen en een blackberry. Hij komt erachter dat hij een gijzelaar is en dat als de Amerikaanse overheid geen vijf miljoen dollar betaalt die kist ook meteen zijn doodskist wordt. Omdat Amerika niet onderhandelt met terroristen probeert er een leger unit hem te vinden. Dit is echt een van de meest stressvolle films ooit. Als je daar niet tegen kan dan moet je hem niet kijken. Ik zal hem niet spoilen maar ik kon het bijna niet aan. De hele film lang zit je samen met Paul in die kist en voel je de hulpeloosheid van niks kunnen doen. Een moderne versie hiervan is de franse netflix film Oxygen (2021). Melanie Laurent speelt in deze film een vrouw die wakker wordt in een cryogenic unit. Een van de eerste dingen die ze hoort is dat er nog maar 20% zuurstof is. Met behulp van het AI computersysteem moet ze erachter komen wie haar erin heeft gestopt en hoe ze eruit komt. Deze film vond ik iets minder stressvol dan Buried, maar dat kwam misschien omdat het concept hetzelfde is. Er waren wel flink wat plot twists die ik niet zag aankomen, en daar hou ik van. Wel even een waarschuwing, als je niet tegen naalden kan dan raad ik deze film niet aan. Ik moest zelf ook even weg kijken op sommige momenten.
De kracht van deze films is het goede script en het acteerwerk van de acteurs. Ze kunnen zich nergens achter verstoppen want ze zijn het enige wat je kan zien. Ik zou zelf niet zeggen dat ik claustrofobisch ben, maar zodra ik deze films kijk ben ik blij dat ik gewoon kan bewegen en even naar buiten kan om te ademen. Maar heb jij zin om de hele tijd op het puntje van je stoel te zitten en je constant gestrest te voelen? Dan raad ik je zeker aan om de genoemde films te kijken die gevuld zijn met de perfecte claustrofobie.