Door: Maureen Vreeburg
Ik vind het altijd heel bijzonder om in films te zien dat binnen twee uur tijd karakters, die aan het begin complete vreemden zijn, aan het einde van de film close zijn. Meestal zijn het niet eens zomaar 2 vreemden, maar hebben ze (of een van hen) ook nog een eens hekel aan elkaar eerst. Hoe lukt het films om dit altijd vrij snel goed te laten komen? In de realiteit is dat een veel complexer proces.
Tekening door: Maureen Vreeburg
Er zijn veel films waarin dit naar voren komt, ook vaak in romcoms, zoals ‘Two Weeks Notice’, ‘La La Land’ en ‘Destination Wedding’.
Maar ik wil de volgende 2 films gebruiken om dit te analyseren: ‘The Peanut Butter Falcon’ en ‘Hunt For The Wilderpeople’. Ik vind dit allebei fantastische films, waarin je heel duidelijk deze kwestie naar voren ziet komen. Ook vind ik dat in beide films die ontwikkeling in de relaties heel geleidelijk aan voelt. Het voelt niet alsof het heel snel en onnatuurlijk gaat. Ik vroeg me af, kunnen wij als filmliefhebbers hier wat van leren?
*SPOILER ALERT*
The Peanut Butter Falcon is een film uit 2019, geregisseerd door Tyler Nilson en Michael Schwartz, met Shia Labeouf en Zack Gottsagen in de hoofdrol. Zak is een jonge man met Down Syndrome, die in een bejaardentehuis vast zit, omdat hij geen familie heeft die voor hem kan zorgen. Zijn grote droom is om worstelaar te leren worden bij Saltwater Redneck Wrestling school. Tyler is een visser en een dief. In flashbacks zie je dat zijn broer, waarmee hij heel close was, is overleden, doordat Tyler dronken met hem in een auto zat en ze verongelukt zijn. Tyler vangt krabben in het territorium van andere vissers, terwijl hij geen vergunning heeft. De andere vissers, Duncan en Ratboy, slaan hem daarom in elkaar. Dan steekt Tyler 12.000 dollar aan vissers spullen in brand. Die nacht lukt het Zak te ontsnappen, met behulp van de oude man Carl. Hij vlucht en verstopt zich voor wat mensen in een boot. Als Tyler de spullen van zijn vijanden in de brand steekt, springt hij in een boot en vlucht weg. Dan komt hij erachter dat Zak in de boot zit. Eerst weigert hij Zak, maar na het zien dat Zak gepest wordt door een naar kind, besluit hij Zak mee te nemen, omdat ze toch dezelfde kant op moeten. Samen lopen ze hele stukken van de weg af, omdat Tyler niet gezien mag worden. Hij komt erachter dat Zak ook gezocht wordt, door Eleanor van het ouderentehuis, en dan worden ze steeds meer bevriend. Tyler helpt Zak met trainen en het bedenken van een naam voor zijn worstelaar alter ego: ‘The Peanut Butter Falcon’. Als Eleanor hen vindt, overtuigt Tyler haar om mee te gaan, zodat Tyler zijn droom kan behalen.
Hunt For The Wilderpeople is een film uit 2016, geregisseerd door Taika Waititi met Julian Dennison en Sam Neill in de hoofdrol. De film gaat over een jongen, Ricky Baker, die geadopteerd wordt door Bella en haar man Hector. Hij wordt gezien als een behoorlijk probleemgeval. Ondanks dat wordt hij met open armen ontvangen door Bella. Ze wonen in een huis aan de rand van een gigantisch uitgestrekt bosgebied. Ricky krijgt een steeds betere band met Bella, maar Hector moet maar niks van Ricky hebben. Dan sterft Bella plotseling en wil de kinderbescherming Ricky weer mee terug nemen. Hij wil dit absoluut niet, dus besluit het wild in te gaan met zijn hond Tupac. Hector vindt Ricky en wil hem mee terug nemen. Dan breekt hij zijn voet en moeten ze 6 weken op dezelfde plek blijven, zodat zijn voet kan herstellen. Ze komen erachter dat ze gezocht worden en Hector wordt verdacht van het ontvoeren van Ricky. Ze besluiten te vluchten voor de politie en de kinderbescherming en proberen zo lang mogelijk in het wild te blijven.
In ‘The Peanut Butter Falcon’ zie je dat de eerste stap richting een band is, dat Tyler empathie/medelijden voelt voor Zak, als hij ziet dat Zak gepest wordt door een naar kind en gedwongen wordt van een hoog punt in water te springen, terwijl hij niet kan zwemmen. Nadat Tyler Zak redt, besluit hij hem mee te nemen. Ook al wil hij zelf nog niet toegeven dat hij een lieve kant heeft: “I ain’t doing no charity shit. It’s just on my way”.
Bij ‘Hunt For The Wilderpeople’ is die eerste stap net anders. De reden dat Hector en Ricky voor het eerst een band opbouwen is doordat ze samen met elkaar opgescheept raken. Nadat Ricky de wildernis in vlucht en Hector hem vindt om hem terug te brengen, raken ze in een heftige woordenwisseling. Als Hector wil uithalen naar Ricky, breekt hij zijn voet tussen stenen. Ricky is niet sterk genoeg om Hector terug te brengen en hij weet ook de weg alleen niet. Dus moeten ze 6 weken kamperen op dezelfde plek. Hierdoor kunnen ze niet anders dan samenwerken.
De films hebben ook best veel met elkaar gemeen:
In beide films heb je de verhouding dat 1 van de 2 personages de ander ‘nodig heeft’ om zijn doel te bereiken. Zak heeft Tyler’s hulp nodig om naar de Saltwater Redneck Wrestling School te kunnen komen. Ricky heeft Hector nodig om in het wild te kunnen overleven. Door deze verhouding heeft dat ene persoon de motivatie om een band op te bouwen met de ander en hierdoor begint de relatie te ontwikkelen vanuit ‘niets’. Je ziet dan ook in beide vriendschappen wel die soort hiërarchie. Hector en Tyler zijn de wijze, dominante personen. Ricky kijkt op tegen Hector en wil van hem leren. Dit is precies ook zo bij Tyler en Zak. Zak kijkt erg op tegen Tyler en wil graag vrienden zijn. Ook vraagt hij Tyler om hem te leren trainen om worstelaar te worden.
In beide films is de andere personage een koppige ‘lone wolf’ karakter, die graag laat blijken dat hij niemand nodig heeft. Hector laat vanaf het begin af aan weten dat hij met rust gelaten wil worden en Ricky niet ziet zitten. “It was Bella that wanted you here, not me”. Ook Tyler wil zo snel mogelijk van Zak af. Zak vraagt of hij mee mag met Tyler, waarop Tyler antwoord ‘And why would I want that?’. Zak vertelt hem dat ze vrienden zouden kunnen worden. Tyler zegt een kortaf afscheid en laat Zak achter.
Wat ik ook heel duidelijk naar voren vond komen in beide films, is een soort besef moment vanuit het dominante karakter over de ander. Een realisatie dat zij en de ander eigenlijk wat gemeen hebben. Hector had dit toen hij naar Ricky schreeuwde dat hij toch gewoon weer in een ander gezin terecht zou komen. Ricky vertelt hem dat niet zo is. Ze zijn al zo klaar met hem, dat hij in de jeugdgevangenis zal belanden. Hij zegt dat niemand om kinderen zoals hem geeft. Je ziet in Hector’s ogen dat hem dit erg raakt. Hij is net zo geweest. Hij was ook altijd een uitschot waar niemand om gaf, totdat hij Bella ontmoette. Als hij Ricky dit hoort zeggen beseft hij dat ze niet zo heel verschillend zijn en besluit ook op dat moment dat ze samen gaan vluchten zo lang als ze kunnen. Dit zie je ook bij Tyler. Hij irriteert zich eerst ontzettend aan Zak, omdat Zak hem eigenlijk vertraagd en natuurlijk zelf niet iets bijdraagt. Hij heeft geen eten bij zich, geen geld. Maar dan bij de benzinestation komt hij erachter dat Zak eigenlijk ook op de vlucht is, omdat hij ontsnapt is. Een vrouw, Eleanor, is op zoek naar hem en wil hem mee terug nemen. Tyler is natuurlijk zelf ook op de vlucht voor 2 criminelen die hij heel boos heeft gemaakt. Als Tyler dit hoort, kijkt hij ineens heel anders naar Zak. Vanaf dat punt staat hij veel meer open voor Zak en laat hij hem veel meer binnen. Ze creëren een ‘secret handshake’ en vanaf dat punt hebben ze ook veel diepere gesprekken.
Ik vind één specifieke conversatie in The Peanut Butter Falcon erg mooi en ook heel belangrijk in de band tussen Tyler en Zak. Zak is kreten aan het oefenen, omdat hij zegt dat hij professioneel worstelaar wil zijn, hij wil een ‘bad guy’ zijn. Tyler vraagt hem waarom hij een bad guy wil zijn. Zak antwoordt ‘omdat mijn familie me heeft achtergelaten’. Dan vertelt Tyler hem dat dat hem geen slecht persoon maakt. Goede mensen worden ook achtergelaten. Het gaat om wie je in je hart bent. En zak heeft volgens hem een ‘good guy’ hart. Hij is een held. Dan zegt Zak dat hij geen held kan zijn, omdat hij Down Syndrome heeft. Tyler vraagt hem wie hem dat verteld heeft. Zak vertelt dat leraren en zijn coach dat altijd zeiden. Ze vertelden hem dat hij ‘retarded’ is. Tyler zegt dat dat een ‘shitty’ coach is en dat Zak dan bepaalde dingen wel niet kan, maar dat dat oké is. Je kan niet alles zijn. Zak is wel heel sterk, hij heeft heel veel spierkracht. “You’re strong Zak, fuck your coach”. Dan vraagt Zak of Tyler een goed of een slecht persoon is. Tyler antwoordt dat hij het niet weet en wat Zak denkt. Zak zegt: “You are a good guy!” En je ziet aan Tyler dat dat veel met hem doet. Het is duidelijk dat hij dat zelf eigenlijk niet vindt, omdat hij zichzelf nog steeds schuldig voelt over de dood van zijn broer. Je ziet gedurende de film vaak flashbacks hiernaar. Na deze conversatie ziet Tyler ook in dat Zak altijd behandeld is alsof hij niets kan en je merkt dat Tyler hierdoor hem veel meer wil helpen om zijn droom te halen. Hij wil Zak helpen trainen, praat hem moed in, en helpt hem helemaal om bij de Saltwater Redneck Wrestling School te komen. Als blijkt dat dat al niet meer bestaat, regelt hij dat Zak alsnog kan worstelen.
In ‘Hunt For The Wilderpeople’ gaat dit iets geleidelijker. Ook wel omdat deze film zich afspeelt in 6 maanden tijd, en The Peanut Butter Falcon in een veel kortere periode. Ik gok een week of misschien 2. Je ziet dat bij Hector en Ricky ze langzaam aan elkaar steeds meer gaan respecteren en bepaalde dingen van elkaar daardoor meer waarderen. Hector is eigenlijk een heel narrige man is, maar uiteindelijk geniet hij wel steeds meer van Ricky’s enthousiasme. Ook bijvoorbeeld Ricky’s woordgebruik. Eerst stoort Hector zich er maar aan dat Ricky zichzelf steeds ‘gangster’ noemt, maar uiteindelijk gaat hij er in mee. En omgekeerd ook. Hector gebruikt het woord ‘majestical’ wat geen echt woord is. Ricky wijst hem daarop, maar uiteindelijk wordt het een beetje een eigen woord van hun, die Ricky dan op het einde ook gebruikt. Ook bedenkt Ricky steeds haiku’s tijdens de film, omdat hij dat geleerd had als manier op zijn gevoelens uit te drukken. Het raakt Hector als Ricky er eentje over hem maakt, omdat hij zijn naam nog nooit in een gedicht gehoord heeft. Op het einde van de film maakt Hector ook een haiku voor Ricky.
Dus, belangrijke elementen voor het opbouwen van een relatie/vriendschap zijn:
Meeleven met de ander en daardoor behulpzaam willen zijn.
Punten van herkenning tegenkomen. Als je merkt dat je dingen gemeen hebt, krijg je veel eerder een connectie met elkaar.
Open staan voor de ander. Mensen hebben vaak al snel een mening over iemand, waardoor ze er niet meer open voor staan iemand binnen te laten. Deze films laten zien dat als je dit uiteindelijk wel doet, er heel mooie gesprekken kunnen ontstaan.
En wanneer je die openheid hebt, kan je door diepe, goede gesprekken ook elkaar beter leren kennen, waardoor je ineens anders naar iemand gaat kijken.
En elkaar respecteren is ook een belangrijk element. Als je elkaar in hun waarde laat, ga je die kanten ook eerder koesteren van de ander.
Natuurlijk is dit in de realiteit wel heel anders. In de films wordt het ook zo neergezet dat ze uiteindelijk heel goed met elkaar blijken te kunnen. In het echt heb je nu eenmaal soms dat je niet echt raakvlakken met iemand kan vinden en dan gaat het ook niet snel werken. Wel merk ik ook aan mijzelf, dat ik soms snel al een oordeel over iemand kan hebben en als ik dat oordeel meer loslaat, ik soms ineens toch iemand kan gaan waarderen, terwijl ik dat niet verwacht had. Dus vind ik zeker wel dat mensen kunnen leren van deze films.