Door: Maureen Vreeburg
Afgelopen week heb ik een tentoonstelling bezocht in het EYE museum, namelijk van Chantal Akerman. Ik vond het onwijs gaaf en was achteraf enorm onder de indruk! Ze werkt heel experimenteel en creatief met bijvoorbeeld verschillende beelden op meerdere schermen opgesteld als installatie. Mijn zus was er achteraf info over aan het opzoeken, toen ze een post van Eye voorbij zag komen op hun Instagram. Het was een oproep om mee te doen aan hun project: De Wikipedia gender gap wegschrijven!
Tekening door Maureen Vreeburg
Ik ging ook bij mezelf nadenken over al mijn favoriete filmmakers en ik vind het bijna beschamend om toe te geven, maar het zijn allemaal mannen. Dit is niet omdat mannen er beter in zijn, zeker niet! Dit komt omdat er nog een behoorlijke stigma is dat de filmindustrie een mannenwereld is. Hierdoor is er ook veel meer toegang tot info over en tot films van mannelijke filmmakers. Nu heeft het onderdeel van Eye, Eye Study, hier een project over gestart. Ik heb Martine Bouw van Eye een aantal vragen gesteld. “Eye Study is onze leeszaal in het archiefgebouw van Eye in Amsterdam (op ongeveer 10 minuutjes wandelen van het museumgebouw aan het IJ). In het archief bewaren we niet alleen de films zelf, maar ook veel boeken, tijdschriften, DVD's, foto's, posters en allerlei andere filmgerelateerde collecties zoals filmprojectoren en de persoonlijke archieven van filmmakers. De Eye Study is het publieke deel van het gebouw waar iedereen onderzoek kan komen doen en van de collectie gebruik kan maken.” - Martine Bouw. Naast dat ze Eye zomer een compleet filmprogramma (Women Make Film) gewijd hebben aan vrouwelijke filmmakers, om aandacht te vestigen op de vele vrouwen die in de filmgeschiedenis bijgedragen hebben, hadden ze afgelopen vrijdag een Wikipedia Gender Gap Wegschrijf Dag georganiseerd. Ze riepen filmliefhebbers op om allemaal hieraan mee te doen. Er is namelijk een enorm tekort aan toegankelijke informatie over vrouwelijke filmmakers op Wikipedia. Duizenden vrouwen in de filmindustrie over de hele geschiedenis (van regisseurs tot editors, van scenarioschrijvers tot cameravrouwen) hebben helemaal geen (Nederlandse) Wikipedia pagina.
Voordat dit project naar buiten is gebracht en er een kant en klare lijst voor ons beschikbaar was bestaande uit 448 filmmakers, is er heel wat werk aan vooraf gegaan. “Ik zelf werk voor de Eye Study als documentalist (dus ik registreer nieuwe aanwinsten voor de collectie in onze collectiecatalogus, ik doe administratie en ik help bezoekers bij hun onderzoek). Ook werk ik op onze digitale afdeling waar ik bezig ben met onze digitale filmcollectie en ervoor zorg dat deze goed bewaard blijft en toegankelijk gemaakt wordt, zodat andere mensen er gebruik van kunnen maken. En plots ben ik ook samen met mijn twee collega's Nita Smit (die werkt met onze bibliotheekcollectie) en Elif Rongen-Kaynakçi (onze curator stille film) begonnen deze Wikipedia schrijfdag te organiseren.
We zijn begonnen in de periode toen de lockdown net inging. Aanvankelijk hadden we plannen om een schrijfmiddag te organiseren in de Eye Study zelf, zodat mensen naar het collectiegebouw toe konden komen en gebruik konden maken van al het materiaal dat we hebben. Toen de corona crisis toesloeg hebben we dit plan omgegooid en hebben we volop ingezet om dit online door te kunnen laten gaan. De lijst zelf is vrij organisch gegroeid. Toen ik de spreadsheet begon op de stellen heb ik de eerste dag meteen iets van een 150 namen toegevoegd van vrouwen die ik zelf al kende of waar ik al heel lang nieuwsgierig naar was. De rest komt uit heel veel lees- en opzoekwerk, zowel online als in boeken uit de collectie, maar ook door de suggesties van specialisten bij Eye (voornamelijk op vlak van de experimentele makers en vrouwelijke animatoren). We hebben geprobeerd om zoveel mogelijk mensen ook binnen Eye te betrekken.” - Martine.
Marre en ik hadden besloten om namens A Filmfreak’s Guide To Life hieraan mee te doen, omdat wij het een ongelooflijk belangrijk onderwerp vinden en hier zeker aan wilden bijdragen. Ook zagen we het als een kans om mijn eigen gebrek aan kennis hierover aan te vullen. We kregen nadat we ons aangemeld hadden meteen een gigantische lijst toegemaild met al honderden filmmakers om uit te kiezen voor vrijdag, die Eye Study al allemaal had uitgezocht. Marre had gekozen voor de Nederlanders Barbara Hanlo en Lonnie van Brummelen. Ik koos de zussen Adriana en Dolores Ehlers.
Dus vrijdagochtend stond ik veel te vroeg op om voor 10 uur bij Marre in Apeldoorn te zijn, zodat we om 10 uur klaar konden zitten voor de ‘Webinar’ over het project met een uitgebreide uitleg over hoe je een Wikipedia pagina schrijft. Gelukkig overtrof mijn enthousiasme over dit project mijn moeheid en luisterde ik met volle energie mee toen Martine stap voor stap uitleg gaf over hoe alles werkt. Na bijna twee uur waren we klaargestoomd om zelf aan de slag te gaan.
Ik heb mij uren verdiept in de carrière van de Ehlers zussen. Wat een bijzondere vrouwen waren dat! Ze deden alles samen, vanaf het moment dat ze van school gingen en samen een fotografiestudio begonnen tot aan dat ze naar Amerika vertrokken met een beurs en zelfs nog na hun terugkeer in Mexico maakten ze bijna altijd samen films. Natuurlijk vond ik dit heel leuk om te lezen, omdat het mij doet denken aan mijn tweelingzus en ik. Wij deden (doen) bijna alles samen. Op school al en ook ons werk als muziekfotografen deden we altijd samen. Buiten dat vond ik het heel indrukwekkend om te lezen dat ze op jonge leeftijd zo gedreven met hun passie aan de slag gingen. Ook waren ze in de jaren ‘10 en ‘20 al actief in de filmwereld en droegen ze broeken, wat in die tijd eigenlijk nog echt niet kon. Ze waren geheel zelfvoorzienend en zijn met zijn tweeën naast hun fotostudio eerder een productiebedrijf (Revistas Ehlers) en een camera apparatuur verkoop bedrijf begonnen (Casa Ehlers)! Helaas zijn al hun films verloren geraakt in een brand, dus kan ik er nooit achter komen of ik hun werk ook tof vind, maar hun verhaal vind ik al heel inspirerend om te lezen.
Bron: D.R. Instituto Nacional de Antropología e Historia, México
Aan het einde van de middag waren we helemaal gaar en hadden we vierkante ogen, maar ook hadden we een boost van enthousiasme in ons, door én te leren over krachtige vrouwen uit de geschiedenis én door het gevoel te hebben dat we iets heb kunnen bijdragen aan dit project!
Ik heb ook Martine, Nita en Elif gevraagd een lijstje te maken van hun aanraders voor jullie (en ons!) zodat jullie straks niet meer kunnen zeggen dat jullie geen coole vrouwelijke filmmakers kennen! Deze lijst plaatsen we donderdag als apart artikel op de website! Dus STAY TUNED.
Ook raad ik jullie zeker aan om Women Make Film (https://www.eyefilm.nl/themas/women-make-film) in Eye te bezoeken en de bijzondere tentoonstelling van Chantal Akerman (https://www.eyefilm.nl/tentoonstelling/chantal-akerman)!
Comments